"Achtung! Banditen!" Wojciech Albiński  

Posted by Inblanco in


Po Albińskiego sięgnęłam zachęcona okładką. Sugerowała, że w środku znajdę, to co mnie ostatnimi czasy bardzo interesuje: wspomnienia a do tego prezentowane z perspektywy dziecka.
Nie pomyliłam się.

"Achtung! Banditen!" to zbiór kilkudziesięciu (29 dokładnie) opowiadań, które w większości rozgrywają się w okresie drugiej wojny światowej. Głównym bohaterem i narratorem jest Wojtek: to jego spostrzeżenia, obserwacje i doświadczenia budują tę opowieść.
Jak dorasta się w czasach wojny? Czy idea "dzieciństwa" ma wówczas rację bytu czy staje się czystą abstrakcją? Czy istnieje coś, co może ocalić niewinność człowieka żyjącego w okresie "zwyczajnej apokalipsy"?

Albiński stawia te pytania i stara się na nie odpowiedzieć w każdej z 29 literackich miniatur, w których odbijają się różne postawy, zjawiska, charaktery ludzkie. Kilkoma zdaniami potrafi nakreślić niezapomniane, przynajmniej dla mnie, sceny.

Oto mamy opis handlarki, która swój stragan ustawiła na peronie dworca. Tego samego, przy którym zatrzymywały się pociągi z jeńcami, więźniami, głodnymi i spragnionymi... na stoisku piętrzyły się dojrzałe pomidory, soczyste owoce. Handlarka na wyciągnięte ręce zareagowała najpierw tym, że usiadła zwrócona tyłem do wagonów. Po chwili jednak zrejterowała: nie była
w stanie znieść spojrzeń wwiercających się jej w plecy. Prychając, zamyka więc stragan i niepyszna wraca do domu.

Jeśli nie robi to na Was wrażenia, to wińcie mnie. Autor posługuje się językiem z precyzją godną chirurga, po mistrzowsku przybliża klimat strasznych i, jakkolwiek to zabrzmi, zabawnych chwil tamtego okresu. Styl czasami jest realistyczny, co wydaje się jak najbardziej oczywiste ale autor nie stroni też od poetyckości, która chyba decyduje o niezwykłości tego tytułu.
Pozbawiony martyrologicznego ducha, rodem ze szkolnych podręczników, utwór broni się właśnie poprzez bohatera, któremu towarzyszymy w codziennym odkrywaniu świata, w młodzieńczym dziwowaniu się. A że to czas wojny, to stajemy twarzą w twarz z nienawiścią, strachem, głodem, śmiercią ale i miłością, dobrocią, radością wreszcie.

Moim zdaniem "Achtung! Banditen!" to doskonale napisana historia, z utrwalonymi na papierze scenami z życia mieszkańców okupowanej Warszawy i okolic. Być może to opowieść, którą słyszeliście już wiele razy, ale czy już opowiadał Wam ją mały chłopiec o imieniu Wojtek?


This entry was posted on 13.1.10 at środa, stycznia 13, 2010 and is filed under . You can follow any responses to this entry through the comments feed .

0 komentarze

Prześlij komentarz